مقدمه

در سالهای اخیر و با شدت گرفتن تحریم های ظالمانه دولت های غربی علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مفهوم و واژگان اقتصاد مقاومتی توسط رهبری معظم انقلاب(مدظله العالی) به عنوان تکلیف اصلی و وظیفه شرعی تمامی وزارت خانه ها ، سازمان ها و ادارات دولتی و خصوصی مسئول، مشخص گردید. لیکن مشکلات علمی و نا توانایی های اجرایی در سطح خرد و کلان در نهاد های ذیربط باعث شد که در نوروز سال 1395 معظم له با وضع شعار "اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل" ضمن گلایه از عملکرد ارگانهای مربوطه در حوزه اقتصاد مقاومتی طی سال های گذشته خواستار اتخاذ تصمیمات کاربردی و عملیاتی با عنایت به سیاست های ابلاغی در این حوزه شدند. طبق بررسی های صورت گرفته علت بسیاری از این ناکامی ها در حوزه اجرا ، نبود علم و دانش لازم و کافی در حوزه های مربوطه می باشد ، به بیان دیگر مسئولین نظام به شدت خواستار عملیاتی کردن سیاست ها هستند لیکن نبود درک درست و اصولی از نحوه چگونگی اجرایی سازی این سیاست ها در حوزه خود ، موجب این عملکرد ضعیف بوده است، به همین خاطر جمعی از دانشمندان حوزه اقتصادی و نخبگان امور اجرایی و مالی از بخش های دولتی و خصوصی برآن شدند تا با تاسیس پژوهشکده اقتصاد مقاومتی به ندای مقام معظم رهبری (مدظله العالی ) لبیک گویند و دانش و تجربیات خود در این زمینه را در اختیار عموم ذینفعان قرار دهند و جهت پاسخگویی به نیاز های کشور در مهم ترین حوزه ها ، سه بخش انرژی، مالی و سلامت را با اهداف و رسالت های جداگانه در پژوهشکده افتتاح نمودند که در هر بخش از برترین پژوهشگران فعال در حوزه اقتصاد مقاومتی در سطح کشور استفاده شده است. سند حاضر قصد دارد اهداف ،ماموریت ها و چشم انداز های پژوهشکده را ارائه نماید

معرفی موسسه:

در راستای احصاء فرصت های سند عزّت آفرین اقتصاد مقاومتی و در راستای اقدام و عمل با پشتوانه علمی و تجربی در جهت نیل به آرمان ها و حفاظت و صیانت از ارزش ها و دستاورد های انقلاب شکوهمند اسلامی مؤسسه اقتصاد مقاومتی در سال 1395 به شماره ثبت 39606 و به شناسه ملی 14006163800 در اداره ثبت شرکت ها به ثبت رسید.

معرفی و بیان بخشی از سوابق اعضاء هیأت امناء:

ارزش ها:

• پایبندی به اصول و باورهای اسلامی ایرانی
• اعتقاد و باور به تلاش در جهت عمل به فرامین رهبری معظم انقلاب (مدظله العالی)
• کسب دانش و اطلاعات جدید در حوزه های مرتبط و حرکت در مرزهای دانش
• ارائه ایده های نو و خلاقانه در فعالیت های سازمان
• کار گروهی در تمام حوزه ها و موارد پژوهشی
• رعایت تعهد و مسئولیت در فرآیند اجرا و انجام همکاری ها

گروه پژوهشی نظام مالی

چنانچه از وضعیت فعلی اقتصاد کشور بر می آید بخش هایی از اقتصاد، شکنندگی بیشتری نسبت به سایر بخش‌ها دارند و ترمیم و طراحی الگوهای عملیاتی در این بخش ها می تواند کمک وافری به اصلاح سایر قسمت ها کند. بی شک اولین بخش از اقتصاد کشور که نیاز به ترمیم دارد و ضروری است تا اصلاحی بنیادی در این بخش صورت گیرد بخش مالی اقتصاد کشور است که شامل بازار پول، بازار سرمایه و بازار بیمه بوده و اصلاح این بخش از منظرهای مختلف قابل بررسی و اصلاح است. بند 8 از سیاست های اقتصاد مقاومتی ابلاغی مقام معظم رهبری نیز دقیقا به همین مساله اشاره دارد بند8 این گونه بیان شده است:

"اصلاح و تقویت همه جانبه نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، ایجاد ثبات در اقتصاد ملی و پیشگامی در تقویت بخش واقعی"

تحقّق بندها نیز به صورت مستقیم و غیر مستقیم در گرو اصلاح نظام مالی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی است که از جمله آن می توان به شفافیت و پیشتازی شرکت های دانش بنیان ها و افزایش صادرات فراورده های نفتی، توسعه کارآفرینی، ثبات مالی و... اشاره کرد، لذا اصلاح نظام مالی از اهمیت بسیاری برخوردار است و شاید اصلی ترین نقطه در جهت پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی می‌باشد.

اهداف:

1- اصلاحات ساختاری، قانونی،‌ عملیاتی و رویه های اجرایی در بخش مالی کشور مبتنی بر اهداف و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

2- توسعه، تکمیل و بازتعریف ابزارها، نهادها و بازارهای مالی با هدف تاثیرگذاری بیشتر و ظرفیت سازی برای کمک و حمایت از بخش واقعی اقتصاد و افزایش مقاومت اقتصادی

3- طراحی ابزار جهت پوشش کسری بودجه دولت، جهت توزیع و انتقال ریسک مبتنی بر ساختاری مقاوم و با ثبات در نظام مالی کشور

4- ارائه مدل های عملیاتی و نوآوری های بدیع جهت تامین مالی بخش های مختلف اقتصاد کشور به نحوی که مردمی سازی اقتصاد ملی مورد نظر در سیاست های اقتصاد مقاومتی محقق گردد

5- کاهش وابستگی به نظام بانکی با تاکید بر ابزار و ظرفیت‌های نوآورانه‌ مالی اسلامی در جهت کمک به بهره وری منابع مالی کشور

6- توسعه و معماری نظام مالی در جهت رشد و ثبات اقتصادی کشور بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

7- ارائه راهکارهایی در راستای هدفمند کردن سیاست های پولی و بسط بازار بدهی اسلامی جهت افزایش ثبات و مقاومت نظام مالی

8-راه کار مؤثر جهت ایجاد ثبات مالی در بخش های بازار پول، بازار سرمایه و بازار بیمه

9- ارائه نوآورهای مالی در جهت کمک به توسعه اقتصاد دانش بنیان

10- مردمی کردن اقتصاد با راهکارهای تامین مالی جمعی که منجر به حضور مردم اعم از:

فعالان، مبتکران، کارآفرینان، صاحبان مهارت، صاحبان سرمایه و به تعبیر مقام معظم رهبری نیروهای متراکم و بی پایان کشور با همه امکانات گردد.

11- طراحی روش هایی جهت هدایت منابع مالی (بخصوص بانکی) کشور به سمت تولید

12-اقدام مؤثر جهت تقویت بنگاه های کوچک و متوسط و بالابردن سهم آن‎‌ها در اقتصاد کشور

اعضاء علمی:

• آقای مجید کریمی
• آقای دکتر مرتضی بکی حسکوئی
• آقای محمد توحیدی
• آقای علی مصطفوی ثانی
• آقای سعید محمدی اقدم

گروه پژوهشی حوزه انرژی:

از محورهای تأثیر گذار در ارائه الگوی اقتصاد مقاومتی بخش انرژی است. مهمترین مساله در مطالعات و بررسی های مربوطه امنیت انرژی است. و اینکه با توجه به جنگ تمام عیار اقتصادی که امروز کشور با آن روبرو است چگونه کشور به صورت استراتژیک پرتفوی بهینه انرژی خود را شکل دهد تا انرژی در اقتصاد کشور به طور پایدار تأمین شود و سایر صنایع کشور تولید خود را در شرایط اطمینان ادامه دهند. نفت و گاز نیز به عنوان مهمترین صنعت کشور زیر مجموعه بخش انرژی قرار می گیرد. و تاکیدات بسیاری در سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر این بخش است. دو محور کلان در این حوزه وجود دارد.

• حداکثر کردن درامد حاصل از منابع نفت و گاز
• حداکثر کردن منافع حاصل از این بخش در بعد بین المللی

1. حداکثر کردن منافع حاصل از انرژی های فسیلی در بعد بین المللی، منبعث از سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی
2. طراحی وارائه قراردادهای ملی و بین المللی جهت ورود تکنولوژی برتر در حوزه پتروشیمی با هدف مقاوم سازی بخش انرژی
3. حداکثر کردن سهم انرژی ایران در ابعاد بین المللی در تعامل و همکاری با سایر کشورهای نفتی
4. تامین مالی بخش انرژی علی الخصوص صنعت نفت و گاز در جهت کارایی و بهره وری بیشتر، مبتنی بر اهداف سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی
5. اقدام مؤثر جهت بهبود وضعیت مدیریت ریسک و بیمه در بخش انرژی
6. الگوسازی برای حفظ و توسعه ظرفیت های تولید نفت و گاز به ویژه در حوزه های نفتی مشترک جهت کاهش وابستگی اقتصاد کشور به فروش نفت خام و اثر گذاری در بازار جهانی نفت و گاز
7. ارائه راهکار مؤثر جهت کاهش ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز و ارائه الگوی بهینه جهت مدیریت منابع صندوق توسعه ملی کشور
8. مدلسازی در جهت گسترش خدمات تجاری خارجی و درآمد های حاصل از ترانزیت
9. ارائه راهکار و الگوی ساختاری بهینه جهت حداکثر کردن درآمد حاصل از منابع نفت و گاز
10. ارائه راهکار با هدف ایجاد ارزش افزوده بهینه با تاکید بر به حداقل رساندن خام فروشی
11. ارائه مدل بهینه اقتصادی جهت بدست آوردن سهم بازار انرژی
12. طراحی قراردادهایی جهت ورود تکنولوژی برتر در حوزه نفت و گاز
13. ارائه راهکار جهت بهینه کردن پرتفوی انرژی در اقتصاد کشور

اعضاء علمی:

• آقای دکتر مهدی صادقی
• آقای محمد نوروزی
• آقای سعید مسعودی پور
• آقای مهدی خوشخوی
• آقای یاسین فروغی زاده

گروه پژوهشی حوزه سلامت

بند7 از سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی به اقتصاد سلامت بر می گردد. بند7 اینگونه بیان شده است:

"تأمين امنيت غذا و درمان و ايجاد ذخاير راهبردي با تأكيد بر افزايش كمي و كيفي توليد(مواد اوليه و كالا)"

اهداف:

• خودکفایی در حوزه دارو و سلامت
• طراحی و ارائه الگوی نظام پرداخت در حوزه سلامت برای دوری از فساد مبتنی بر الگوی اقتصاد مقاومتی
• راهکارهایی برای حمایت از بیماران صعب العلاج و نیازمند
• جهت دهی تولید داخلی کشور بر اساس تامین دارو در هر شرایطی
• ارائه راهکارهای لازم جهت ایجاد زیر ساخت های مورد نیاز در حوزه سلامت
• اقدام مؤثر جهت تقویت بخش خصوصی در حوزه سلامت به نحوی که شمول و کارایی در نقاط مختلف کشور در این حوزه حاصل گردد.
• ارائه راهکار جهت ایجاد منابع پایدار در حوزه بهداشت و سلامت.
• طراحی مدل تامین مالی بخش سلامت از منابع مردمی، خیریه، بخش خصوصی و دولتی
• تامین منابع پایدار جهت خودکفایی دارو مبتنی بر سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی
• ارائه الگو جهت گسترش ملزومات اقتصادی و مدیریتی بخش سلامت در حوزه بهداشت و درمان
• ارائه راهکار به منظور استفاده از مدل های نو و بدیع در صنعت بیمه ( با همکاری گروه پژوهشی 1)
• اصلاح نظام پرداخت و واقعی سازی تعرفه ها
• ترسيم و تبيين الگوي نظام جامع سلامت

اعضاء علمی:

• آقای دکتر حسین عیوضلو
• آقای سعید سیّد حسین زاده یزدی
• آقای سیّد حسین خاکسار
• آقای سعید نجبا
• آقای صدرالدین حسینی مشهدی